جمهوری اسلامی ایران احتمالا هنوز در حال محاسبه هزینه‌های حملات هوایی اسرائیل است. به گفته مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی، در میان اهدافی که به نظر می‌رسد اسرائیل به آن‌ها حمله کرده است سامانه‌های پدافند اسـ۳۰۰ قرار دارند که از روسیه خریداری شده بودند.
به نوشته وار زون، از کار افتادن این سامانه‌های پدافندی راه را برای حملات بعدی اسرائیل در مقیاس گسترده‌تر باز می‌کند. این وضعیت نه تنها فرصت بیشتری در اختیار اسرائیل قرار می‌دهد تا مهیای حملات احتمالی شود بلکه عاملی بازدارنده در واکنش احتمالی جمهوری اسلامی است.
بر اساس ازریابی مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی که با وال‌استریت ژورنال صحبت کرده‌اند، سه سامانه موشکی زمین به هوای دوربرد اسـ۳۰۰ نیز بین زیرساخت‌های نظامی که در حمله اسرائیل تخریب شدند قرار دارند. یک سامانه اسـ۳۰۰ نیز پیش‌تر در حمله اسرائیل به تاسیسات اصفهان هدف قرار گرفته بود.
آن‌ها همچنین فاش کردند که ایران اگر موفق شده باشد تعدادی از موشک‌هایی را که از حدود ۱۰۰ جت جنگنده اسرائیل شلیک شدند منهدم کند، تعداد «بسیار اندکی» بوده است.
موسسه مطالعه جنگ (ISW) آمریکا نیز با تایید این ارزیابی، نوشت اسرائیل «آسیب جدی به شبکه یکپارچه پدافند هوایی ایران» وارد کرده است و سه یا چهار سامانه پدافند اس-۳۰۰، از جمله یکی در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی در نزدیکی تهران را هدف قرار داده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این اندیشکده می‌گوید دست‌کم شماری از سامانه‌های پدافندی که از زیرساخت‌های حیاتی انرژی در غرب و جنوب غرب ایران محافظت می‌کردند هدف قرار گرفتند، که پالایشگاه نفت آبادان، مجتمع انرژی بندر امام خمینی و میدان گازی تنگ بیجار را شامل می‌شد.
به عقیده این اندیشکده، تضعیف پدافند هوایی اطراف این تاسیسات می‌تواند آن‌ها را مقابل حملات آتی آسیب‌پذیرتر کند.
سامانه پدافند اسـ۳۰۰ به‌رغم اینکه آسیب‌پذیری‌اش در جنگ اوکراین آشکار شده است، پیشرفته‌ترین سامانه پدافندی بود که جمهوری اسلامی ایران در اختیار داشت. نمونه پدافند اسـ۳۰۰ ایران در سال ۱۹۹۷ معرفی شد و دارای قابلیت‌های ارتقایافته در مقابله با موشک‌های بالستیک است.
جایگزینی این سامانه‌ها، دست‌کم در کوتاه‌مدت، کار ساده‌ای نخواهد بود. روسیه در حال حاضر درگیر جنگ است و به تمام تجهیزات پدافندی که می‌تواند تولید کند نیاز دارد. برای دریافت سامانه‌های پیشرفته‌تر مانند اسـ۴۰۰ نیز به زمان طولانی‌تری نیاز است، و به‌دلیل شرایط جنگی فعلی روسیه، امکان انتقال پدافندهای روسیه به ایران نیز گزینه‌ای بعید است.
وضعیت سایر سامانه‌های پدافندی و ساختار شبکه‌ای ایران نیز مشخص نیست، و ممکن است هدف حمله سایبری قرار گرفته باشند.
گزارش‌های تاییدنشده از اسرائیل حاکی از آن است که برنامه عملیات بعدی آماده شده و احتمالا هدف بعدی مراکز دولتی و زیرساختی است.
به نوشته وار زون، گزارش‌ها نشان می‌دهد که در حمله اسرائیل حدود ۲۰ پایگاه و تاسیسات نظامی، از جمله تاسیسات تولید موشک و پهپاد و همچنین پدافندهای اسـ۳۰۰، در سراسر ایران هدف قرار گرفتند.
پیش‌بینی می‌شود اختلال در تولید موشک و پهپاد بر نیروهای نیابتی تهران در منطقه و همین‌طور روسیه تاثیر بگذارد.
موسسه مطالعه جنگ پیش‌بینی می‌کند که ایران «احتمالا به چند ماه یا شاید یک سال یا بیشتر» زمان نیاز خواهد داشت تا تجهیزات لازم برای جبران خسارت وارده به پارچین را تهیه کند.
وار زون می‌نویسد تصاویر منتشرشده همچنین نشان‌دهنده آسیب به شهرک صنعتی شمس‌آباد در نزدیکی اراک است که گفته می‌شود محل یکی از تاسیسات عمده پهپادسازی ایران است.
به نظر می‌رسد که اسرائیل در حمله هوایی از موشک‌های بالستیک استفاده کرده باشد و لاشه دست‌کم یکی از این موشک‌ها در عراق پیدا شده است. در حمله قبلی اسرائیل به سامانه پدافند اسـ۳۰۰ تاسیسات نظامی اصفهان نیز از همین نوع مهمات استفاده شده بود.
اسرائیل با این نوع تسلیحات، از جمله موشک‌های راکس و ایرلورا، می‌تواند به عمق ایران حمله کند، و هواپیمای سرنشین‌دار حامل آن در معرض خطر قرار نمی‌گیرد. هنوز مشخص نیست که هواپیماهای اسرائیلی وارد حریم هوایی ایران شده بودند یا خیر، اما در برخی گزارش‌ها ادعا شده است که وارد حریم هوایی ایران شده بودند.
گزارش‌ها در مورد میزان مهماتی که نیروی هوایی اسرائیل در این حمله به کار برده بود همچنان متفاوت‌اند. در حالی که محمد مختاری‌فر، جانشین فرمانده قرارگاه عملیاتی جنوب غرب، مدعی شد که هواپیماهای اسرائیلی بیش از ۶۰۰ موشک شلیک کرده‌اند، به توجه به گزارش‌های متعدد از شرکت حدود ۱۰۰ هواپیمای اسرائیلی در عملیات، این رقم اغراق‌شده به نظر می‌رسد.
از سوی دیگر، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که اسرائیل از روش‌های دیگری مانند حملات سایبری نیز برای تضعیف سامانه‌های پدافندی ایران استفاده کرده باشد.
در همین حال، عراق در اعتراض به استفاده از حریم هوایی‌اش در حمله اسرائیل به ایران، شکایتی تسلیم سازمان ملل متحد کرده است.
حمله اسرائیل به نوعی طراحی شده بود تا ظرفیت‌های تهاجمی و پدافندی ایران را تضعیف کند و در عین حال، بازدارندگی لازم را داشته باشد و خطر برای اسرائیل را به حداقل برساند. اکنون، به نظر می‌رسد که مقام‌های اسرائیلی برای تقویت اثر بازدارندگی، تهدید در مورد حملات احتمالی بعدی را افزایش داده‌اند.
زمان نشان می‌دهد که آیا این محاسبه اسرائیل نتیجه خواهد داد یا خیر.
